Dwujęzyczność u dzieci z czym się wiąże?
Dwujęzyczność dzieci to temat szczególnie ważny dla rodziców, którzy zdecydowali się zamieszkać poza granicami Polski. Jeśli jesteś jednym z nich i zastanawiasz się, jak wpłynie ona na rozwój mowy u dziecka, czy nie będą mu się mieszkać języki i czy opanuje obydwa na tym samym poziomie. Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w tym artykule.
Mówiąc o dwujęzyczności, trzeba zaznaczyć, że to nie to samo, co znajomość języka obcego. Dwujęzyczność to praktyczne i naturalne posługiwanie się dwoma językami. Od nauki języka obcego różni ją często forma nabywania języka. Dzieci dwujęzyczne zwykle uczą się drugiego języka od wczesnego dzieciństwa, nieświadomie, funkcjonując w środowisku osób posługujących się nim. Oczywiście osobą dwujęzyczną można zostać również w życiu dorosłym. Stajemy się nią wtedy, gdy oprócz znajomości języka w mowie, piśmie, rozumieniu ze słuchu nabędziemy umiejętność myślenia w nim. Dwujęzyczność jest więc pojęciem szerszym.
Jak funkcjonuje dziecko dwujęzyczne?
Dzieci dwujęzyczne mają szerszą perspektywę myślenia. Rozumieją nie tylko słowa z obu języków, ale również towarzyszącą im mowę ciała i mimikę. Co więcej, gdy w ich umysłach dochodzi do „mieszania się” języków, rodzą się nowe perspektywy postrzegania świata, nowe horyzonty myślenia, a w efekcie ciekawe pomysły.
Badania przeprowadzone w 1962 roku przez E. Peala i W. E. Lamberta pokazały, że dzieci dwujęzyczne osiągały lepsze wyniki od jednojęzycznych zarówno w testach werbalnych, jak i niewerbalnych.* Na podstawie ich wyników Lambert doszedł do wniosku, że inteligencja dzieci bilingwalnych charakteryzuje się wielostronnością i złożonością, co przekłada się na większą kreatywność i elastyczność myślenia.
Rodzic i dwujęzyczne dziecko
Bycie rodzicem dziecka dwujęzycznego nie zawsze jest łatwe, ale z pewnością mobilizuje do tego, by również podszkolić swój język i móc je lepiej rozumieć. Niekiedy trzeba wysiłku, by przedrzeć się przez „koktajl” słowny i zrozumieć sens wypowiedzi malucha. Czasem łączy się to ze zdenerwowaniem ze strony dziecka, które oczekuje szybkiej reakcji czy odpowiedzi. Mimo tego dwujęzyczność ma wiele zalet, o których mowa w dalszej części artykułu, i jest doskonałą gimnastyką dla mózgu zarówno rodzica, jak i dziecka. Dwujęzyczność to przygoda, która odkrywa wiele nowych, wcześniej niedostrzeganych obszarów.
Ogromnie ważna jest akceptacja dziecka i jego prawa do popełniania błędów językowych. Rozwój mowy to proces trwający latami. Krytyka, porównywanie mogą wywołać efekt odwrotny do oczekiwanego. Cierpliwość i wyrozumiałość zdecydowanie będą pomocne.
Colin Baker powiedział kiedyś:
„Decyzja o wychowaniu dzieci na dwujęzyczne jest decyzją ważną. Jej wpływ na dzieci i rodziców będzie odczuwalny przez całe życie. Fakt bycia dwujęzycznym lub jednojęzycznym może warunkować dziecka tożsamość, warunki socjalne, nauczanie, zajęcia, małżeństwo, miejsce zamieszkania, podróże i sposób myślenia.”
Korzyści płynące z dwujęzyczności
Korzyści płynących z dwujęzyczności jest wiele. Najważniejsze z nich to:
- możliwość komunikowania się nie tylko z Polakami, ale również z ludźmi różnych narodowości,
- dwa światy doznań specyficzne dla każdego z języków, inne sposoby prowadzenia rozmów, jedzenia, odbierania sztuki, itp.większe możliwości pracy w międzynarodowych firmach,
- łączenie pokoleń – dziecko dwujęzyczne często jest „pomostem pokoleniowym”, burzy uprzedzenia, np. dziadków do innych narodowości,
- szersza perspektywa postrzegania świata, większe horyzonty myślowe i kreatywność wynikająca ze znajomości większej ilości słów określających dany przedmiot czy zjawisko,
- nieco wyższe wyniki w teście na inteligencję niż u osób jednojęzycznych,
- lepiej rozwinięta umiejętność planowania, myślenia abstrakcyjnego i wychwytywania istotnych informacji,
- większa pewność siebie i łatwość w przyswajaniu kolejnych języków obcych,
- więcej polotu i fantazji w sposobie myślenia oraz większa spostrzegawczość w wychwytywaniu niuansów językowych,
- większa zdolność analitycznego i metajęzykowego myślenia,
- łatwość w rozpoznawaniu potrzeb innych ludzi oraz własnych, czyli lepiej rozwinięta inteligencja interpersonalna i intrapersonalna.
- korzyści w rozwoju emocjonalnym – przyswojenie nowej, obcej kultury odgrywa istotną rolę w procesie kształtowania się tożsamości i poczucia przynależności młodego człowieka, uczy tolerancji dla kultury i języka osób innych narodowości,
- mózg osób wielojęzycznych później się starzeje – wyniki prowadzonych badań wskazują, że później zauważa się oznaki demencji i choroby Alzheimera,
- dwukulturowość i płynąca z niej większa wiedza na temat obu krajów ich obyczajów, historii, geografii, literatury, systemów wartości.
Nauka języków zdecydowanie łatwiej przychodzi dzieciom niż dorosłym. Jeśli zapewnisz maluchowi odpowiednie warunki do komunikacji w obu językach i zadbasz o zdrową równowagę, bez problemu będzie porozumiewało się zarówno w języku ojczystym, jak i kraju, w którym będzie mieszkać.
Od stycznia 2022 roku, w ramach programu promocji języka i kultury polskiej zagranicą, organizować kursy indywidualne języka polskiego dla dzieci, młodzieży oraz dorosłych w bardzo korzystnej cenie (dla dzieci zapisanych do naszych Świetlic będą dodatkowe promocje).
Wszystkie osoby zainteresowane serdecznie zapraszamy!
Może chcesz się dowiedzieć więcej?
Sardynia: naturalny raj na ziemi
Zapraszamy na pasjonującą, pachnącą winem i lokalnymi przysmakami rozmowę z Gosią Łastowską, przewodniczką po Sardynii i Korsyce, współwłaścicielką...
80. rocznica bitwy pod Monte Cassino
W tym roku przypada 80. rocznica bitwy pod Monte Cassino, w której tysiące polskich żołnierzy oddało życie za wyzwolenie Europy spod władzy III...
80° Anniversario della Battaglia di Monte Cassino
Quest'anno ricorre l'80° anniversario della Battaglia di Monte Cassino, in cui migliaia di soldati polacchi diedero la vita per la liberazione...